Çeki Listesi Nedir?
Çeki listesi, ihracatı
yapılacak olan ürünün çeşitli türde ve çeşitli ağırlıktaki kaplara konulması
halinde ambalajlama çeşitlerine göre adetlerinin belirtildiği bir paketleme
listesidir. Ticari fatura ile birlikte kullanılır ve ticari faturanın belirtmediği
bilgileri gümrük personellerine, nakliye çalışanlarına ve ithalatçı firmaya
sağlar. Gümrük idarelerine beyanname ekinde sunulması gerekir. İhracat çeki
listesi satıcı, alıcı veya beyan sahibi tarafından hazırlanabilir.
Gümrük yönetmeliğinde
çeki listesi şu şekilde yer alır:
“Çeki listesi
MADDE 117 – (1) Çeki
listesi, bir fatura kapsamı eşyanın çeşitli cins ve nev'ide ve çeşitli
ağırlıktaki kaplara konulması halinde, her kapta ne miktar eşya bulunduğunu
göstermek amacıyla düzenlenen bir belgedir.
(2) Çeki listesi satıcı
veya gönderici tarafından fatura ile birlikte hazırlanabileceği gibi, beyan
sahibi tarafından da hazırlanabilir.
(3) Ağırlıkları üzerinden
vergiye tabi eşyaya ilişkin çeki listesinin beyan edilen eşyanın, tarife
cetvelinde gösterilen vergiye esas olan, daralı ve net ağırlık, adet, baş ve
hacim gibi ölçüler üzerinden hazırlanması gerekir.”
Çeki Listesini Kimler İster?
Gümrük çalışanları: Hem ihracat hem de ithalat tarafındaki gümrük
çalışanları gümrük kontrolleri, muayene veya denetimleri esnasında kargonun
niteliğini daha iyi anlamak için çeki listesinden faydalanırlar.
İthalat çalışanları: İthalatçı firmanın çalışanları ürünlerin dağıtımı
ve depolanması gibi operasyonel süreçlerde çeki listesindeki bilgilerden
faydalanırlar.
Sigorta firmaları: Olası bir hasar durumunda hasar tespiti için
sigorta şirketleri tarafından talep edilebilir.
Bankalar: Bankalar çeki listesindeki ve taşıma belgesindeki
bilgileri kıyaslayarak akreditifli işlemlerde ödemeye karar verir.
Çeki Listesinde Bulunması Gereken Bilgiler
Çeki listesini
hazırlarken kullanılan belgenin formatı üç temel kısımdan oluşur: Başlık, gövde
ve alt satır. Başlıkta çeki belgesi, numarası ve tarihi belirtilirken alt
satırda ise teslimat şekli, nakliye şirketi gibi taşıma vasıtasına bağlı
bilgiler eklenir. Gövde kısmında ise ürüne dair detaylar yer alır.
Taşıma Vasıtasına Göre Bilgiler
Deniz Yolu
·
Teslim yeri;
ürünlerin nakliyeciye teslim edileceği yeri belirtir, konşimentoda
belirtilmişse aynı şekilde çeki listesine de eklenebilir.
·
Yükleme
limanı; konşimentoda belirtildiği gibi çeki listesine de eklenmelidir.
·
Boşaltma
limanı; konşimentoda belirtildiği gibi çeki listesine de eklenmelidir.
·
Nihai
teslimat adresi; eğer konşimentoda belirtilmişse aynı şekilde çeki listesine de
eklenebilir.
·
Geminin adı;
ürünlerin yüklendiği geminin adı çeki listesine eklenmelidir.
·
Sefer
numarası; konşimentoda belirtildiği gibi çeki listesine de eklenmelidir.
·
Konteynır
numarası; ürünlerin konteynırlarla yüklenmesi halinde her bir konteynır için
konteynır numarası çeki listesine eklenmelidir.
·
Mühür
numarası; ürünlerin konteynırlarla yüklenmesi halinde çeki listesine
eklenmelidir.
Hava Yolu
·
Kalkış hava
limanı; hava yolu taşıma senedinde belirtildiği gibi çeki listesine de
eklenmelidir.
·
Varış hava
limanı, hava yolu taşıma senedinde belirtildiği gibi çeki listesine de
eklenmelidir.
·
Havayolu
Taşıma Senedi Numarası; çeki listesine eklenmelidir.
Kara Yolu
·
Malların
teslim yeri; CMR taşıma belgesinde belirtildiği gibi çeki listesine de
eklenmelidir.
·
Malların
nihai teslimat adresi; CMR taşıma belgesinde belirtildiği gibi çeki listesine
de eklenmelidir.
·
Plaka
numarası; treylerin ön ve arka plaka numaraları çeki listesine eklenebilir.
Ambalajlamaya Göre Bilgiler
·
Brüt ağırlık;
ürünün ve ambalajın ağırlığını gösterir, ürünlerin brüt ağırlığına ait değer
taşıma belgesinde ve ticari faturada belirtildiği gibi çeki listesine de
eklenmelidir.
·
Net ağırlık;
ürünün ağırlığını gösterir, çeki listesine eklenmelidir.
·
Kap adedi ve
ambalaj şekli; kap sayısı ve ambalajlamanın şekli çeki listesine eklenmelidir.
Çeki Listesi Nasıl Hazırlanır?
Çeki listesi hazırlarken,
satıcı veya gönderici ürünlerin cinsini, paketleme türlerini ve miktarlarını
dikkatlice belirlemelidir. Çeki listesi örnek formatlar kullanarak
belgeyi doğru ve eksiksiz bir şekilde hazırlamak mümkündür. Çeki listesi
hazırlama işlemi sırasında bu bilgilere ticari fatura ve konşimentodaki
bilgilerle tutarlı olacak şekilde yer verilmelidir.
Çeki Listesinde Olması Gereken Bilgiler
Çeki listesi, ürünlerin
tanımı, miktarı, ağırlıkları, menşe ülkesi, teslim şekli ve fatura numarası
gibi bilgileri içermelidir. Dış ticaret çeki listesi hazırlanırken, bu
bilgilerin eksiksiz olması özellikle önemlidir.
Çeki Listesi Hazırlanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Çeki listesindeki tüm
bilgilerin fatura ve konşimentodaki verilerle uyumlu olması gerekir. Ayrıca,
taşınacak ürünlerin GTİP kodları ve vergilendirme detayları da belirtilmelidir.
Her taşıma vasıtası için farklı detayların doğru ve eksiksiz şekilde eklenmesi
önemlidir.
TradeAtlas ile Dış Ticarette Güçlenin
Çeki listesini doğru ve
eksiksiz bir şekilde hazırlamak hem gümrük işlemlerinde hem de operasyonel
süreçlerde büyük kolaylık sağlar. Ancak, dış ticarette yalnızca çeki listesi
yeterli değildir. Doğru müşteri bilgilerine ulaşmak, pazar analizleri yapmak ve
ticari verileri etkili bir şekilde kullanmak da kritik öneme sahiptir. Siz de buraya tıklayarak TradeAtlas ile tüm dünyadan potansiyel
müşterilerinize ulaşabilirsiniz.
İthalat konusu hakkında detaylı bilgi için "İthalat Nedir ve Nasıl Yapılır?" içeriğini inceleyebilirsiniz.