Firmalar ticari
önceliklerini seçerken birçok kriteri göz önünde bulundururlar. Özellikle
ithalat ve ihracat yapan firmalar için taşımacılık veya nakliyat bu öncelikler
listesinde üst sıralarda yer bulmaktadır. Dış ticarette en çok kullanılan
ulaşım yolu ve Türkiye’de yaygın olarak kullanılan taşımacılık yöntemleri
aşağıdaki şekildedir:
Dünyada Yaygın Olarak Kullanılan Başlıca Taşımacılık Yöntemleri
1.Deniz yolu
Taşımacılığı
Günümüzde ihracat ve
ithalat yapan firmalar ağırlıklı olarak deniz yolu taşımacılığını tercih
etmektedirler. Özellikle ağır tonajlı ürünleri ihraç eden ihracatçı firmalar,
yük kapasitesi sebebiyle deniz yolu taşımacılığını kullanmaktadırlar. Deniz yolu
düşük maliyet ile nakliyat imkânı sunsa da limanı bulunmayan şehirlerde ve
ülkelerde kullanımı yaygın değildir. Dış ticarette taşıma şekilleri arasında
maliyet avantajı ile öne çıkan bir yöntemdir.
2.Kara yolu
Taşımacılığı
Kısa mesafeli
taşımacılıkta yaygın olarak kara yolu taşımacılığı kullanılır. Liman ya da hava
yolu gibi terminallere ihtiyaç duyulmaması sebebiyle büyük ihracatçı firmalar
kendi kara yolu nakliyat ağını nispeten daha düşük bir maliyetle kurabilirler.
Ayrıca kara yolu taşımacılığı, düşük hacimli malların nakliyesi işleminde
tercih edilen taşımacılık yöntemidir. Uluslararası ticarette taşıma
şekilleri arasında en yaygın ve esnek yöntemlerden biridir.
3.Hava yolu
Taşımacılığı
En hızlı taşımacılık
yöntemi olan havayolu taşımacılığı, son yıllarda yükseliş trendi içerisindedir.
Acil durumlarda uzak bölgelere ihracat ve ithalat yapan firmalar tarafından
tercih edilir. Ancak diğer yöntemlere göre daha maliyetli olduğu için
genellikle uluslararası ticarette tercih edilir. Dış ticaret taşıma
şekilleri arasında hız avantajı ile bilinir.
4.Demir yolu
Taşımacılığı
Demir yolu taşımacılığı
genellikle deniz yolu taşımacılığı ile entegre çalışır. Düşük kıymetli malların
ihracatında kullanılır. Ancak demir yolu ağlarının gelişmediği bölgelerde bu
yöntem kullanışlı değildir.
5.Diğer Taşımacılık
Yöntemleri
Bu yöntemlerden farklı
olarak kullanılan nakliyat yöntemleri de mevcuttur. Örneğin ham petrol, likit
veya gaz haldeki doğal gazın ithalatında boru hattı taşımacılığı kullanılır.
Ayrıca iki veya daha fazla yöntemi bir arada kullanılarak da çok modlu taşımacılık
adı altında ithalat ve ihracat yapılabilir. Bu süreçte uluslararası
taşımacılıkta kullanılan belgeleri iyi bilmek de büyük önem taşır.
Türkiye’de Yaygın Olarak Kullanılan Taşımacılık Yöntemleri
TUİK’in (Şubat, 2024)
verilerine göre, 2023 yılında Türkiye’de ithalat ve ihracat için en çok deniz yolu
taşımacılığını tercih etmektedir. Dış ticarette en çok kullanılan ulaşım
yolu olan deniz yolu, Türkiye ihracatında %56,05’lik paya sahiptir. Otomobil,
mobilya ve doğal kaynak gibi ürünlerin ihracatı ile uğraşan firmalar ve tarım ihracatçıları
yüksek yük kapasitesi sebebiyle deniz yolu taşımacılığını kullanmaktadırlar.
İkinci sırada ise %32,54
pay ile kara yolu taşımacılığı gelmektedir. Yakın komşu ülkelere yapılan
ihracatta kara yolu taşımacılığı tercih edilmektedir. Daha az tercih edilen
yöntemler arasında %9,97’lik pay ile hava yolu taşımacılığı ve %0,77 pay ile
demir yolu ve %0,67 ile diğer taşımacılık yöntemleri bulunmaktadır.
İthalat tarafında da
benzer bir dağılım vardır. Deniz yolu taşımacılığı %53,95 ile en yaygın
kullanılan yöntemdir. Ardından %18,5 ile kara yolu ve %14,88 ile hava yolu
taşımacılığı gelmektedir. Bu taşımacılık yöntemleri, ithalat ve ihracat
süreçlerinde ülkelerin gümrük vergileri ile birlikte değerlendirildiğinde maliyetler
üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
Dünyadaki Tüm Taşıma Yöntemlerine Ait Sevkiyat Detayları TradeAtlas’ta
TradeAtlas, uluslararası ticarette kullanılan tüm taşımacılık yöntemlerine ait sevkiyat verilerini kullanıcılarına sunar. İster deniz yolu, kara yolu, hava yolu ya da demir yolu ile yapılan ithalat ve ihracat işlemleri olsun, tüm bu dış ticaret taşıma şekilleri üzerinden yapılan gönderilere dair detaylı bilgilere ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz. Her sevkiyatın hangi taşıma şekli ile yapıldığını, yük miktarını ve diğer kritik bilgileri tek bir platform üzerinden inceleyerek iş süreçlerinizi optimize edebilir ve hedef pazarlarınızdaki ticaret fırsatlarını daha hızlı ve verimli bir şekilde değerlendirebilirsiniz.
Akreditif konusu hakkında detaylı bilgi için "Akreditif ve Çeşitleri Nelerdir?" içeriğini inceleyebilirsiniz.