Dış ticaret iç ticarete göre büyük avantajlar sağlasa da iç ticaret
yaparken karşılaşılan riskler dış ticarete göre çok daha azdır. Ülkeler
arasında teslimat şekilleri, ödeme yöntemleri, belgeleme, kültürel, politik,
ekonomik ve mevzuat açılarından farklılıklar bulunmaktadır ve bu farklar
ticaret yaparken bazı problemler yaratabilmektedir. İhracat veya ithalat yapmak isteyen firmalar problemlerden doğan riskleri iyice kavrayarak
hazırlıklı olmalı ve doğru risk yönetimi yapmalıdırlar. Risklerden tamamen
kaçınarak ticaret yapmak firmaların manevra alanını büyük ölçüde daraltır bu
sebeple risklerden kaçmak yerine risklerin doğru yönetimi firmalar tarafından
öğrenilmelidir.
1.
Politik Riskler
Siyasi olarak stabil şekilde
ilerleyen ülkeler görece yıllardır çalkantılar, yolsuzluk ve istikrarsızlık ile
boğuşan ülkelere kıyasla az risk bulundursalar da hiçbir zaman risk yok
denilemezdir. Siyasi ve ekonomik gelişmeler sonucunda ülkelerarası gerilim
artabilir ve bunun sonucu olarak ticareti engelleyecek politikalar
uygulanabilir. Örneğin ihracat yaptığınız ülkenin anlık bir gerilim sonucu
Türkiye’ye boykot kararı alması tüm ticari faaliyetlere büyük bir zarar
verebilir. Bu sebeple politik sebeplerden doğan riskleri minimize etmek için
uluslararası ilişkiler sürekli olarak takip edilmeli ve boykot gibi kararlar
sonucu oluşabilecek zararları önlemek adına birden fazla ülke ile ticari
ilişkiler geliştirilmelidir.
2.
Faiz Riski
Ülkelerin ekonomi politikalarına uygun olarak faiz politikaları da
değişmektedir. Bu durumda faizlerin artması veya azalması sonucu ticari
faaliyetler sonucu oluşacak getiri azalır ya da artar. Aynı zamanda faiz
oranları firmaların borç yükünü de pozitif ya da negatif etkileyebilir.
3.
Mala İlişkin Riskler
Alıcının malı tam olarak inceleyemediği ya da göremediği durumlarda
ihracatçı malı gönderdikten sonra alıcı mala ilişkin problemler yaratabilir.
Sipariş ettiği malın kalitesi yetersiz gelebilir ya da alıcı tarafından tarif
edilen özelliklerden yoksun olabilir veya alıcı hiçbir sebep göstermeksizin
malı beğenmeyebilir. Bu noktada mal artık alıcıya ulaşmış ve malı geri getirmek
fazladan maliyet yaratacağı için ihracatçı firma zor duruma düşer. Örneğin,
eğer ödeme yöntemi mal mukabili olarak seçildiyse satıcı çok dezavantajlı bir
pozisyonda kalır. Bu riski düşürmek için satılacak ürün tüm detayları ile
alıcıya anlatılmalıdır.
4.
Taşımaya İlişkin Riskler
Her taşıma yöntemi ister deniz ister
kara ister hava yolu olsun büyük riskler taşımaktadır. Doğal olarak oluşan
olaylar ya da teknik hatalar sonucunda taşıma esnasında mal zarar görebilir ve
bu zararları engellemek çoğu zaman mümkün değildir. Bu sebeple taşıma sigortası
yaparak risk minimuma indirilmelidir.
5.
Ödemeye İlişkin Riskler
Hali hazırda çalışılan ya da yeni ticaret yapılmaya başlanan firmaların
mali durumunu öğrenmek zordur ama ataşelikler ve bankalardan bilgi almak
mümkündür. Firmanın mali durumu çok kötü ve iflas aşamasında olabilir, firma
aradaki ilişkiye dayanarak ödemeyi geciktirebilir veya hiç ödeme yapmayabilir.
Bu sebeple firmaların kendini güvence altına alacağı ödeme yöntemleri seçmesi
gerekmektedir. Peşin ödeme ihracatçıyı en net korutan yöntemdir fakat karşıdaki
firma da risklerini azaltmaya çalışacağı için iki tarafı da koruyan akreditif ya da vesaik mukabili yöntemleri
seçilebilir. Eğer bu yöntemler üzerinde anlaşılamazsa Eximbank ya da Euler
Hermes’in sunduğu ticaret sigortalarından yararlanılabilir.
6.
Fiyat Riski
Eğer bir mal ihracatçı tarafından sabit bir fiyat ile satılıyor ve alıcı bu
malı serbest piyasanın hâkim olduğu bir ortamda satıyorsa fiyatların
değişkenlik göstermesi kaçınılmazdır. Bu değişimlere göre ihracatçının
üzerindeki baskı artma ya da azalma eğilimi gösterebilir ve bunun neticesinde
karlılık oranları değişkenlik gösterebilir.
7.
Kur Riski
Dalgalı döviz kuru politikalarının hâkim olduğu ülkelerde döviz kurları
zaman içerisinde değerlenme veya değersizleşme trendleri içerisine girebilir ya
da anlık krizler sonucunda ani sıçramalar kaydedebilir. Bu değişimler
firmaların bilançolarına ve portföylerine kar ya da zarar olarak yansıyabilir.
Trade Atlas, dünyada yer alan 230’dan
fazla ülkede 17,5 milyon ithalatçı firmaya ait 1,5 milyar konşimento ve
sevkiyat detayı verisini barındıran, global bir ithalatçı ve ihracatçı arama
motorudur. Trade Atlas, global ticaretin daha önemli bir parçası olma yolunda
adımlar atmanıza eşlik etmek üzere yanınızda! Global ekosistemin bir parçası
olmak için buraya tıklayarak ücretsiz kaydolabilir ve arama
yapabilirsiniz.