Dış ticarette karşılaşılabilecek riskler nelerdir?

Dış ticaret iç ticarete göre büyük avantajlar sağlasa da iç ticaret yaparken karşılaşılan riskler dış ticarete göre çok daha azdır. Ülkeler arasında teslimat şekilleri, ödeme yöntemleri, belgeleme, kültürel, politik, ekonomik ve mevzuat açılarından farklılıklar bulunmaktadır ve bu farklar ticaret yaparken bazı problemler yaratabilmektedir. İhracat veya ithalat yapmak isteyen firmalar problemlerden doğan riskleri iyice kavrayarak hazırlıklı olmalı ve doğru risk yönetimi yapmalıdırlar. Risklerden tamamen kaçınarak ticaret yapmak firmaların manevra alanını büyük ölçüde daraltır bu sebeple risklerden kaçmak yerine risklerin doğru yönetimi firmalar tarafından öğrenilmelidir.

1.     Politik Riskler

Siyasi olarak stabil şekilde ilerleyen ülkeler görece yıllardır çalkantılar, yolsuzluk ve istikrarsızlık ile boğuşan ülkelere kıyasla az risk bulundursalar da hiçbir zaman risk yok denilemezdir. Siyasi ve ekonomik gelişmeler sonucunda ülkelerarası gerilim artabilir ve bunun sonucu olarak ticareti engelleyecek politikalar uygulanabilir. Örneğin ihracat yaptığınız ülkenin anlık bir gerilim sonucu Türkiye’ye boykot kararı alması tüm ticari faaliyetlere büyük bir zarar verebilir. Bu sebeple politik sebeplerden doğan riskleri minimize etmek için uluslararası ilişkiler sürekli olarak takip edilmeli ve boykot gibi kararlar sonucu oluşabilecek zararları önlemek adına birden fazla ülke ile ticari ilişkiler geliştirilmelidir.

2.     Faiz Riski

Ülkelerin ekonomi politikalarına uygun olarak faiz politikaları da değişmektedir. Bu durumda faizlerin artması veya azalması sonucu ticari faaliyetler sonucu oluşacak getiri azalır ya da artar. Aynı zamanda faiz oranları firmaların borç yükünü de pozitif ya da negatif etkileyebilir.

3.     Mala İlişkin Riskler

Alıcının malı tam olarak inceleyemediği ya da göremediği durumlarda ihracatçı malı gönderdikten sonra alıcı mala ilişkin problemler yaratabilir. Sipariş ettiği malın kalitesi yetersiz gelebilir ya da alıcı tarafından tarif edilen özelliklerden yoksun olabilir veya alıcı hiçbir sebep göstermeksizin malı beğenmeyebilir. Bu noktada mal artık alıcıya ulaşmış ve malı geri getirmek fazladan maliyet yaratacağı için ihracatçı firma zor duruma düşer. Örneğin, eğer ödeme yöntemi mal mukabili olarak seçildiyse satıcı çok dezavantajlı bir pozisyonda kalır. Bu riski düşürmek için satılacak ürün tüm detayları ile alıcıya anlatılmalıdır.

4.     Taşımaya İlişkin Riskler

Her taşıma yöntemi ister deniz ister kara ister hava yolu olsun büyük riskler taşımaktadır. Doğal olarak oluşan olaylar ya da teknik hatalar sonucunda taşıma esnasında mal zarar görebilir ve bu zararları engellemek çoğu zaman mümkün değildir. Bu sebeple taşıma sigortası yaparak risk minimuma indirilmelidir.

5.     Ödemeye İlişkin Riskler

Hali hazırda çalışılan ya da yeni ticaret yapılmaya başlanan firmaların mali durumunu öğrenmek zordur ama ataşelikler ve bankalardan bilgi almak mümkündür. Firmanın mali durumu çok kötü ve iflas aşamasında olabilir, firma aradaki ilişkiye dayanarak ödemeyi geciktirebilir veya hiç ödeme yapmayabilir. Bu sebeple firmaların kendini güvence altına alacağı ödeme yöntemleri seçmesi gerekmektedir. Peşin ödeme ihracatçıyı en net korutan yöntemdir fakat karşıdaki firma da risklerini azaltmaya çalışacağı için iki tarafı da koruyan akreditif ya da vesaik mukabili yöntemleri seçilebilir. Eğer bu yöntemler üzerinde anlaşılamazsa Eximbank ya da Euler Hermes’in sunduğu ticaret sigortalarından yararlanılabilir.

6.     Fiyat Riski

Eğer bir mal ihracatçı tarafından sabit bir fiyat ile satılıyor ve alıcı bu malı serbest piyasanın hâkim olduğu bir ortamda satıyorsa fiyatların değişkenlik göstermesi kaçınılmazdır. Bu değişimlere göre ihracatçının üzerindeki baskı artma ya da azalma eğilimi gösterebilir ve bunun neticesinde karlılık oranları değişkenlik gösterebilir.

7.     Kur Riski

Dalgalı döviz kuru politikalarının hâkim olduğu ülkelerde döviz kurları zaman içerisinde değerlenme veya değersizleşme trendleri içerisine girebilir ya da anlık krizler sonucunda ani sıçramalar kaydedebilir. Bu değişimler firmaların bilançolarına ve portföylerine kar ya da zarar olarak yansıyabilir.

Trade Atlas, dünyada yer alan 230’dan fazla ülkede 17,5 milyon ithalatçı firmaya ait 1,5 milyar konşimento ve sevkiyat detayı verisini barındıran, global bir ithalatçı ve ihracatçı arama motorudur. Trade Atlas, global ticaretin daha önemli bir parçası olma yolunda adımlar atmanıza eşlik etmek üzere yanınızda! Global ekosistemin bir parçası olmak için buraya tıklayarak ücretsiz kaydolabilir ve arama yapabilirsiniz.