Dış ticaret, küresel pazarda fırsatlar yaratmakla birlikte çeşitli riskler
de barındırmaktadır. İthalat ve ihracat yapan firmalar, dış ticaret riskleri
ile karşılaşmadan önce doğru bir risk yönetimi stratejisi geliştirmelidir. Dış
ticarette karşılaşılan risklerin neler olduğunu bu blog yazımızda
inceleyeceğiz.
Dış Ticarette Risk Kavramı Nedir ve Neden Önemlidir?
Dış ticaret iç ticarete göre büyük avantajlar sağlasa da iç ticaret
yaparken karşılaşılan riskler dış ticarete göre çok daha azdır. Ülkeler
arasında teslimat şekilleri, ödeme yöntemleri, belgeleme, kültürel, politik,
ekonomik ve mevzuat açılarından farklılıklar bulunmaktadır ve bu farklar
ticaret yaparken bazı problemler yaratabilmektedir. İhracat veya ithalat yapmak
isteyen firmalar problemlerden doğan riskleri iyice kavrayarak hazırlıklı
olmalı ve doğru risk yönetimi yapmalıdırlar. Risklerden tamamen kaçınarak
ticaret yapmak firmaların manevra alanını büyük ölçüde daraltır; bu sebeple
risklerden kaçmak yerine dış ticarette risk yönetimi firmalar tarafından
öğrenilmelidir.
Dış Ticarette Ticari Riskler Nelerdir?
1. Faiz Riski
Ülkelerin ekonomi politikalarına uygun olarak faiz politikaları da
değişmektedir. Bu durumda faizlerin artması veya azalması ile ticari
faaliyetler sonucu oluşacak getiri azalır ya da artar. Aynı zamanda faiz
oranları firmaların borç yükünü de pozitif ya da negatif etkileyebilir.
2. Mala İlişkin Riskler
Alıcının malı tam olarak inceleyemediği ya da göremediği durumlarda
ihracatçı malı gönderdikten sonra alıcı mala ilişkin problemler yaratabilir.
Sipariş ettiği malın kalitesi yetersiz gelebilir ya da alıcı tarafından tarif
edilen özelliklerden yoksun olabilir veya alıcı hiçbir sebep göstermeksizin
malı beğenmeyebilir. Bu noktada mal artık alıcıya ulaşmış ve malı geri getirmek
fazladan maliyet yaratacağı için ihracatçı firma zor duruma düşer. Örneğin,
eğer ödeme yöntemi mal mukabili olarak seçildiyse satıcı çok dezavantajlı bir
pozisyonda kalır. Bu riski düşürmek için satılacak ürün tüm detayları ile
alıcıya anlatılmalıdır.
3. Taşımaya İlişkin Riskler
Her taşıma yöntemi ister deniz ister kara ister hava yolu olsun büyük
riskler taşımaktadır. Doğal olarak oluşan olaylar ya da teknik hatalar
sonucunda taşıma esnasında mal zarar görebilir ve bu zararları engellemek çoğu
zaman mümkün değildir. Bu sebeple taşıma sigortası yaparak risk minimuma
indirilmelidir.
4. Ödemeye İlişkin Riskler
Hali hazırda çalışılan ya da yeni ticaret yapılmaya başlanan firmaların
mali durumunu öğrenmek zordur ama ataşelikler ve bankalardan bilgi almak
mümkündür. Firmanın mali durumu çok kötü ve iflas aşamasında olabilir, firma
aradaki ilişkiye dayanarak ödemeyi geciktirebilir veya hiç ödeme yapmayabilir.
Bu sebeple firmaların kendini güvence altına alacağı ödeme yöntemleri seçmesi
gerekmektedir. Peşin ödeme ihracatçıyı en net korutan yöntemdir fakat karşıdaki
firma da risklerini azaltmaya çalışacağı için iki tarafı da koruyan akreditif
ya da vesaik mukabili yöntemleri seçilebilir. Eğer bu yöntemler üzerinde
anlaşılamazsa Eximbank ya da Euler Hermes’in sunduğu ticaret sigortalarından
yararlanılabilir.
5. Fiyat Riski
Eğer bir mal ihracatçı tarafından sabit bir fiyat ile satılıyor ve alıcı bu
malı serbest piyasanın hâkim olduğu bir ortamda satıyorsa fiyatların
değişkenlik göstermesi kaçınılmazdır. Bu değişimlere göre ihracatçının
üzerindeki baskı artma ya da azalma eğilimi gösterebilir ve bunun neticesinde
karlılık oranları değişkenlik gösterebilir.
Malın Uluslararası Sevkiyatında Karşılaşabileceği Riskleri Nasıl Yönetebilir?
Uluslararası ticarette riskler, sevkiyat sırasında da devam edebilir.
Özellikle taşıma sürecinde karşılaşılan uluslararası ticarette riskler
yüksek olabilir. Bu riskleri minimize etmek için her aşamada dikkatli bir
planlama ve taşıma sigortası yapılmalıdır.
Dış Ticarette Ödemeye İlişkin Riskler Nelerdir ve Nasıl Önlenir?
Dış ticarette karşılaşılan riskler arasında ödemeye ilişkin sorunlar önemli bir yer tutar. Ödeme sorunları,
alıcıların ödemeyi geciktirmesi veya hiç ödeme yapmaması gibi durumları içerir.
Bu gibi durumların önlenebilmesi için dış ticarette risk yönetimi
kapsamında güvenli ödeme yöntemlerinin tercih edilmesi gerekir.
Farklı Ödeme Yöntemleri Kullanırken Dış Ticaretteki Ödeme Riskleri Nasıl Azaltılabilir?
Ödeme yöntemleri, dış ticarette riskler arasında en önemli
faktörlerden biridir. Ancak her ödeme yöntemi farklı riskler taşıyabilir.
Akreditif ve vesaik mukabili yöntemleri gibi dış ticarette karşılaşılan
riskler ve çözüm yolları konusunda uzmanlaşmış stratejiler, bu riskleri en
aza indirebilir.
TradeAtlas ile Dış Ticarette Risk Yönetimi Nasıl Yapılır?
TradeAtlas, dış ticarette karşılaşılan riskler konusunda şirketlere
kapsamlı veriler sunarak risk yönetimini daha etkili hale getirmektedir. Bu
sayede firmalar, ticaret yaparken karşılaşabilecekleri riskleri daha iyi analiz
edebilir ve önceden tedbir alabilirler. Siz de buraya tıklayarak TradeAtlas’ı ücretsiz deneyebilirsiniz.
Dış Ticarette Kullanılan Ödeme
Yöntemleri konusu hakkında detaylı bilgi için ”Dış
Ticarette Kullanılan Ödeme Yöntemleri" içeriğini
inceleyebilirsiniz.