Zeytinyağı, Türkiye’nin tarımsal
ürün ihracatında önemli bir paya sahiptir. Yüksek kalitesi ve coğrafi
avantajları sayesinde Türkiye, dünyanın başlıca zeytinyağı ihracatçıları
arasında yer almaktadır. Zeytinyağı, sadece Türkiye için değil; aynı zamanda
İspanya ve İtalya gibi ülkeler için de yüksek katma değerli bir ürün olma
niteliği taşır. Ancak bu değerli ürünün ihracatını gerçekleştirmek isteyen
şirketlerin belirli prosedürleri takip etmesi ve gerekli belgelere sahip olması
gerekmektedir. Bu yazımızda zeytinyağı ihracatı ile ilgili merak edilen
tüm sorulara cevap bulacaksınız.
Zeytinyağı İhracatı İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Yurtdışına zeytinyağı ihracatı
için gerekli belgeler aşağıdaki gibidir:
- Ticaret Sicil Gazetesi: Firmanızın kuruluş
bilgilerini içeren resmi belge.
- Vergi Levhası: Vergi dairesinden alınan,
firmanızın vergiye tabi olduğunu gösteren belge.
- Gözetim Belgesi: Bazı ülkeler, ithal edilen
zeytinyağı için gözetim belgesi talep eder.
- TS-341 Zeytinyağı Standardına Uygunluk Belgesi:
Zeytinyağınızın Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından belirlenen
kalite kriterlerine uygun olduğunu gösteren belge.
- TS-341 zeytinyağı standardına yönelik belgeler
kapsamında alınması gereken analiz ve kalite belgeleri de sağlanmalıdır.
- Sağlık Sertifikası: Tarım ve Orman Bakanlığı
tarafından verilen, zeytinyağının insan tüketimine uygun olduğunu
kanıtlayan belge.
- Menşe Şehadetnamesi: Zeytinyağının hangi
ülkede üretildiğini belirten belge.
- İhracatçılar Birliğine Kayıt Belgesi:
İhracatçılar Birliği’ne üye olduğunuzu gösteren belge.
- Hijyen Belgesi: Üretim tesisinizin hijyen
standartlarına uygunluğunu belgeleyen sertifika.
- Gıda Sertifikaları:
- ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi.
- HACCP (Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol
Noktaları) sertifikası.
- Helal Gıda ve Koşer Sertifikası: Ürünlerin
helal gıda veya koşer standartlarına uygunluğunu gösteren sertifikalar
(hedef pazara bağlı olarak gereklilik gösterebilir).
- Uluslararası Sağlık Sertifikaları: İthalatçı
ülkeler tarafından talep edilen ek sağlık sertifikaları (örneğin FDA onayı
gibi).
Zeytinyağı ihracatı yapmak için gerekli belgeler eksiksiz bir şekilde hazırlanmalıdır, bu durum ihracat sürecinde karşılaşılabilecek sorunların önlenmesi açısından oldukça önemlidir. Zeytinyağı satışı için gerekli belgeler ve zeytinyağı satmak için gerekli izinler ülkeden ülkeye değişebilir, bu nedenle hedef pazarın gerekliliklerine göre ilave belgeler gerekebilir.
TS-341 Zeytinyağı Standardı Nedir?
TS-341 Zeytinyağı Standardı,
Türk Standartları Enstitüsü tarafından belirlenen, zeytinyağının kalite
kriterlerini ve fiziksel-kimyasal özelliklerini tanımlar. Türkiye’de artan
zeytinyağı üretiminden doğabilecek darboğazları önlemek ve üretimdeki kaliteyi
yükseltmek amacıyla yapılan çalışmalar, TS-341 standardının önemini
artırmıştır. Bu standart, zeytinyağının asitlik derecesi, tat, koku ve diğer
fiziksel parametrelerine dair ölçütler sunar. Zeytinyağı satışı yapacak
firmaların, zeytinyağının bu standartlara uygun olduğunu belgelerle kanıtlaması
gerekir.
Zeytinyağı İhracatı İçin Kayıt Olmanız Gereken İhracatçılar Birliği
Zeytinyağı ihracatı yapabilmek
için, ürününüze ait sektörde faaliyet gösteren ve ticaret sicilinde kayıtlı
merkez veya şube adreslerinin birinin bulunduğu ile en yakın birliğe üye
olunması gerekmektedir. Bu birlikler, ihracatçıları desteklemek ve gerekli
prosedürlerin takip edilmesini sağlamak amacıyla çalışmaktadır. Yurtdışına
zeytinyağı ihracatı nasıl yapılır sorusuna yanıt arayan firmalar, bu
birliklerin sunduğu hizmetlerden faydalanarak ihracat süreçlerini daha kolay ve
verimli bir şekilde yönetebilirler.
Zeytinyağı İhracatında Devlet Destekleri Nelerdir?
Zeytinyağı ihracatçılarının
rekabetçi sezon koşullarına uyum sağlamaları, mevcut ihracat pazarlarını
korumaları ve yeni pazarlara kolayca entegre olmaları için firmalara zeytinyağı
ihracat destekleri sunulmaktadır. Zeytinyağı ihracatı yapan firmalar
için sağlanan bazı destekler aşağıdaki gibidir:
- Navlun Destekleri: Taşıma maliyetlerini
azaltmaya yönelik yardımlar.
- Pazar Araştırma Destekleri: Yeni pazarların
keşfedilmesi için sağlanan hibeler.
- Markalaşma Destekleri: Yurtdışındaki tanıtım
faaliyetlerini destekleyen yardımlar.
- AR-GE ve Ürün Geliştirme Destekleri:
Zeytinyağı üretiminde yenilikçi yöntemler geliştirmek amacıyla yapılan
Ar-Ge çalışmaları için finansal destekler.
Zeytinyağı İhracatı Neden Yasaklandı?
Son dönemlerde zeytinyağı
ihracatı yasağı ile ilgili alınan kararlar, "zeytinyağı ihracatı
yasak mı?" ve "zeytinyağı ihracatı neden yasaklandı?"
gibi soruları gündeme getirmiştir. Bu yasaklar genellikle:
- Yurtiçi
Arzın Dengelenmesi: İç piyasada fiyat artışını önlemek ve tüketiciye
uygun fiyatla zeytinyağı sunmak amacıyla uygulanmıştır.
- Kuraklık
ve Verim Düşüşleri: Zeytinyağı rekoltesindeki düşüş nedeniyle alınan
tedbirler arasındadır.
Zeytinyağı İhracat Verileri
Dünya genelinde zeytinyağı
üretimi son yıllarda 3-3,3 milyon ton arasında değişirken, dünya zeytinyağı
ihracatı ağırlıklı olarak İspanya ve İtalya’ya aittir. İspanya, tek başına
dünya üretiminin %40-50’sine hakimdir. Türkiye, Yunanistan, İtalya, Tunus, Fas
ve Suriye diğer önemli üreticiler arasında yer almaktadır.
Türkiye'nin zeytinyağı ihracatı
2024 yılında 70 bin ton civarına ulaşmıştır. Türkiye, özellikle Avrupa'ya
zeytinyağı ihracatı konusunda önde gelen ülkelerden biridir. 2022-2023
sezonunda Türkiye’den 136 ülkeye ve 1 serbest bölgeye zeytinyağı ihracatı
yapılmıştır. İspanya, ABD, İtalya, Japonya ve Suudi Arabistan tutar bakımından
en çok ihracat yapılan ülkeler arasında ilk sıralarda yer almaktadır.
Türkiye zeytinyağı ihracatı, zeytinyağı üretiminin büyük bir kısmını kapsamakta, ancak çeşitli ihracat kısıtlamaları ve düzenlemelere tabi olmaktadır. Bu yasaklar, iç piyasadaki arz-talep dengesine göre uygulanmaktadır. Türkiye, yüksek kaliteli zeytinyağı üretim kapasitesi ile bu pazarda daha fazla söz sahibi olmayı hedeflemektedir. 2024 yılı verileri, Türkiye'nin zeytinyağı üretiminde yüksek kaliteli zeytinyağı üretimine odaklandığını ve zeytinyağı satışı konusunda yeni pazarlar oluşturma amacını taşıdığını göstermektedir.
TradeAtlas ile Tüm Dünyadaki Zeytinyağı İthalatçılarını Bulun
TradeAtlas, dünya çapındaki
zeytinyağı ithalatçılarını kolaylıkla bulmanıza olanak tanır. Platform,
zeytinyağı ithalatı yapan firma bilgilerini sunarak, ihracatçılara hedef
pazarlarını belirlemede ve yeni müşteriler bulma konusunda yardımcı olur. Bu
sayede, zeytinyağı ihracatçıları, potansiyel alıcılarla iletişime geçebilir ve
küresel pazarlarda rekabet avantajı elde edebilir. TradeAtlas, ticaretin her
aşamasında gereken bilgileri hızlı ve güvenilir bir şekilde sağlayarak, ihracatta pazarlama stratejilerinizi güçlendirir ve
zeytinyağı ticaretini daha verimli ve hedef odaklı hale getirir.
